Zeytin Ağacının Mitolojik Hikayesi
Eski Yunan’da “geçmişte söylenenlerin tekrar edilmesi” gibi bir anlama gelen mitoloji, belirli bir din, inanış veya kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümünü tanımlamak için kullanılır (Çayır 2020). Türk Dil Kurumu sözlüğünde ise mitoloji, “mitleri, doğuşlarını, anlamlarını yorumlayan, inceleyen bilim; bir ulusa, bir dine, özellikle Yunan, Latin uygarlığına ait mitlerin, efsanelerin bütünü” olarak tanımlanır (Anonim 2020a).
Tarih öncesinden bugüne aktarılan pek çok mitolojik hikâyede bitkilerin sıklıkla yer aldığı görülür. Tanrıların insanlara verdiği en değerli armağan olarak ele alınan bitkiler; süregelen olaylar ile özdeşleştirilmiş ve bitkilere farklı hikayeler, farklı anlamlar yüklenmiştir. Bu olayların araştırılmasında ve incelenmesinde mitolojik hikayeler önemli bir yere sahiptir.
Bu yazı dizimizin ilkinde mitolojide kimi zaman başarılı bir sporcunun şampiyonluk tacı, iki ülke arasında barış sembolü, mabetlerin aydınlatılmasında bir araç, kimi zaman da tanrıça Afrodit’in güzelleşmek için yüzüne sürdüğü bir iksir olarak karşımıza çıkan zeytin ağacının mitolojik hikayesini inceledik. Keyifli okumalar.
Bırakın zeytin ağacı kulağınıza fısıldasın…
Yani, öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde bile, mesela, zeytin dikeceksin, hem de öyle çocuklara falan kalır diye değil, ölmekten korktuğun halde ölüme inanmadığın için, yaşamak yanı ağır bastığı için.
Nazım Hikmet Ran
Zeytin (Olea europaea), zeytingiller (Oleaceae) familyasından Akdeniz iklimine özgü meyvesi yenen boylu bir çalı veya 10 metreye kadar boylanabilen, sık dallı, yayvan tepeli, her dem yeşil yapraklı bir ağaçtır (Anonim 2020b) (Resim 1).
Zeytin ağacı (Olea Europea) ağır ve zahmetli büyümesine karşın uzun ömürlü ve dayanıklı bir ağaçtır. Bu nedenle eski Romalılar zeytin ağacına yedi canlı anlamına gelen “vivax oliva” adını vermişlerdir.
Zeytin Ağacı Mitolojisi
Mitoloji ve botanikte adı “Ölümsüz Ağaç“tır. İlyada Destanı’nda şair Homeros, zeytinin ölümsüzlüğünü şöyle anlatır: “Ben herkese aitim ve kimseye ait değilim, sen gelmeden önce de buradaydım, sen gittikten sonra da burada olacağım” (Anonim 2020c)